Seyahatname-i Bahri Muhit kitabı aslında İstanbul’dan yola çıkan ve Basra Körfezi’ne Afrika’yı dolaşarak gitmekle görevlendirilen Bursa ve İzmir isimli iki savaş gemisinin yolculuğunu anlatan bir kitaptır. Gemi mühendisi Faik Bey tarafından yazılan eser, bu zorlu yolculukta beklenmedik bir şekilde fırtınada savrulan ve Brezilya’ya ulaşan bir macerayı da 150 sene öncesinden bizlere anlatıyor. Aynı seferde imam olarak görevlendirilen Bağdatlı Abdurrahman Efendi’ye ait Brezilya Seyahatnamesi adlı bir eser de bulunuyor ayrıca.
İstanbul’dan yola çıkan iki korvet ilk olarak Cezayir’e ulaşıyor. Akdeniz’de yakalandıkları fırtına sebebiyle onarım için Kadis kentinde beklemek ve korvetlerin hasarlarını tamir ettirmek zorunda kalıyorlar. Her şey hazır olunca Kanarya Adaları’na doğru yola çıkıyorlar. Mühendis Faik kitap boyunca Olaylar-Gördükleri şeklinde bir üslupla anlatıyor. Örneğin Kadis kentinden coğrafi özelliklerinden vs. bahsediyor, hemen sonraki bölümde Kadis’te yaşadıkları olayları anlatıyor.
Kanarya Adaları’ndan sonra Yeşilbaş Adaları’na ulaşıyorlar ve bu bölümlerde de adalar hakkında ilginç bilgiler ve başlarından geçenler bulunuyor. Yollarına güzelce devam ederlerken dehşetli bir fırtınaya yakalanıyorlar ve koca okyanusta kayboluyorlar. Nihayetinde bir bakıyorlar ki Brezilya’ya gelmişler. Rio de Janerio limanına gelen ilk Osmanlı gemisi bu iki korvet olmuş.
Devamındaki kısımlarda Mühendis Faik Brezilya’ya dair birçok malumat paylaşıyor. Hatta Paraguay’la olan savaşlarından bile bahsediyor. İki ay Brezilya’da kaldıktan ve gerekli malzemeleri-onarımları tamamladıktan sonra yollarına devam ediyorlar. Ümit Burnu’na ulaştıktan sonra Moritos Adası’na devam ediyorlar. Yine bu geçtiği yerlerdeki şehirlerin niteliklerine ve halkların adetlerine dair karşılaştığı ilginç şeyleri kitapta görebiliyoruz.
Devamında Hint Okyanusu’nda ilerlerken yine fırtınaya yakalanıyorlar ve korvetler birbirini kaybediyor. Bursa korveti Maskat tarafına yol alırken İzmir Korveti Bombay’a gidiyor. Bombay’a dair gözlemlerini de aktardıktan sonra Mühendis Faik sırasıyla Maskat, Buşehr ve Basra’dan da bahsederek kitabını nihayete erdiriyor.
80 sayfa olan kitap sayfa sayısı olarak az gibi görünse de muhteva bakımından doyurucu ve keyifli. Özellikle Brezilya Seyahatnamesi ile birlikte okunursa adeta tadından yenmez bir kitap olacaktır.
TÜRK DENİZCİLERİN İLK AMERİKA SEFERİ
Yazar: Mühendis Faik
Yayınevi: Kitabevi Yayınları
Web Sitesi: kitabeviyayinlari.com
ARKA KAPAK METNİ
Bursa ve İzmir adlarını taşıyan iki Osmanlı savaş gemisi, 19. yüzyılın ikinci yarısında, görevlendirildikleri Basra Körfezi’ne gitmek üzere İstanbul’dan yola çıkarlar. Rotası, Akdeniz’i aşıp Afrika kıtasını dolaşarak Basra’ya ulaşmak olan bu seyahatin seyri hiç de planlandığı gibi olmaz. Yakalandıkları fırtına nedeniyle yollarını kaybeden iki gemi Brezilya sahillerinden Bombay’a kadar çeşitli limanlarda zorunlu ziyaretlerden sonra ancak görev yerlerine ulaşırlar.
Mühendis Faik Bey tarafından kaleme alınan bu eserde, on üç ay süren zorlu fakat bir o kadar da renkli bir seyahatin bütün aşamaları çarpıcı bir üslupla dile getirilir.
